Tìm hiểu chi tiết về bệnh thán thư trên xoài – nguyên nhân, triệu chứng nhận biết và các biện pháp phòng trừ hiệu quả giúp bảo vệ vườn xoài khỏe mạnh, tăng năng suất bền vững.
Bệnh thán thư trên xoài gây hại trên nhiều bộ phận như lá, cành non, hoa và trái xoài. Từ đó làm giảm năng suất, chất lượng trái và thậm chí có thể khiến cây bị suy kiệt nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng trừ dưới đây nhé!
1. Triệu chứng khi cây xoài mắc bệnh thán thư
Khi canh tác xoài, bệnh thán thư là một trong những mối lo hàng đầu của bà con nông dân, bởi tính phá hoại mạnh, diễn biến âm thầm nhưng nhanh chóng và dễ lan rộng trên diện rộng nếu không phát hiện kịp thời.
1.1 Ở lá xoài
Ở giai đoạn cây đang ra lá non, bà con có thể dễ dàng nhận ra các dấu hiệu bất thường như:
- Những đốm nhỏ hình tròn hoặc góc cạnh xuất hiện trên mặt lá.
- Tâm đốm có màu xám nâu, viền đốm màu vàng nhạt – đây là đặc trưng điển hình của bệnh thán thư.
- Lá bị xoắn lại, khô, rách, thậm chí rụng sớm nếu bệnh nặng. Sau chỉ 3 – 5 ngày, các đốm bệnh có thể liên kết tạo thành mảng lớn, làm cây suy yếu nhanh chóng.
1.2 Ở cành non xoài
Tiếp đến là cành non – nơi dễ bị tổn thương nhất khi cây bị bệnh:
- Xuất hiện các đốm không đều, nhỏ lúc đầu nhưng lan rộng bao quanh cành non nếu không được xử lý.
- Hậu quả: đọt non chết dần, cây mất sức sinh trưởng và ra hoa kém.
1.3 Ở hoa xoài
Những vườn xoài đang chuẩn bị ra bông tạo trái, thán thư xuất hiện trên hoa là cảnh báo đỏ:
- Mầm, cuống và chùm bông khô đen, dễ rụng.
- Việc rụng hoa hàng loạt có thể khiến bà con mất trắng một mùa vụ
1.4 Ở trái xoài
Bệnh thán thư trên quả xoài xảy ra từ lúc trái còn non cho đến khi trái chín:
- Trên vỏ trái, ban đầu là đốm tròn, đen, lõm, sau đó lan rộng tạo thành vân đồng tâm.
- Trong điều kiện mưa nhiều, bào tử nấm tích tụ ở chóp trái, gây thối đen hoặc sọc đen kéo dài từ chóp đến cuống.
- Khi bệnh nặng, trái non rụng hàng loạt; trái già thì nấm xâm nhập qua sẹo cuống, ăn sâu vào thịt trái, khiến trái thối nhanh khi chín.

Triệu chứng khi cây xoài mắc bệnh thán thư
2. Nguyên nhân bệnh thán thư trên cây xoài
Tác nhân chính gây bệnh thán thư trên cây xoài là nấm Colletotrichum gloeosporioides và Colletotrichum acutatum. Đây là hai loại nấm có khả năng tấn công toàn bộ các bộ phận non của cây – từ lá, chồi, hoa cho đến trái. Khi bị nhiễm nấm, cây xoài có thể:
- Rụng hoa, rụng trái hàng loạt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất.
- Khô lá, héo chồi, làm gián đoạn quá trình sinh trưởng.
- Nếu nặng, toàn cây có thể bị suy kiệt và chết dần.
3. Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh thán thư trên cây xoài
Ngoài tác nhân gây hại, điều kiện môi trường cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy bệnh thán thư trên xoài phát sinh và lây lan nhanh.
-
Thời tiết ẩm ướt, mưa nhiều, sương mù dày đặc tạo điều kiện thuận lợi cho nấm Colletotrichum phát triển, đặc biệt trong giai đoạn cây ra lộc non, ra hoa và đậu quả.
-
Chăm sóc không đúng kỹ thuật như dùng phân bón mất cân đối, thừa đạm khiến cây yếu, không tỉa cành làm tán lá rậm rạp, giảm ánh sáng và tăng độ ẩm bên trong cây, tạo môi trường lý tưởng cho nấm bệnh phát triển.
4. Tác hại của bệnh thán thư trên cây xoài
Bệnh thán thư trên xoài không chỉ gây tổn thương tạm thời mà còn mang lại hậu quả nghiêm trọng nếu không xử lý kịp thời:
-
Giảm năng suất: Bệnh gây rụng lá, đọt non khiến cây thiếu dinh dưỡng, không phát triển được cành mang trái. Trong giai đoạn ra hoa, bệnh làm hoa rụng và trái non thối rụng, làm sản lượng giảm mạnh.
-
Giảm chất lượng quả: Quả bị thán thư thường có vết thâm đen, lõm sâu, mất thẩm mỹ. Thịt quả có thể biến đổi mùi vị, ít ngọt và mất độ mọng, gây thất vọng cho người tiêu dùng.
-
Suy yếu cây: Rụng lá liên tục làm giảm khả năng quang hợp; đọt bị hư hại làm tán cây mất cân đối, giảm khả năng đâm chồi mới. Cây yếu dễ bị sâu bệnh khác tấn công, khiến chi phí phục hồi tăng cao.

Tác hại của bệnh thán thư trên cây xoài
5. Các biện pháp phòng trừ bệnh thán thư trên xoài
Khi đã hiểu rõ triệu chứng, nguyên nhân và mức độ gây hại, điều quan trọng nhất đối với bà con là phải biết cách chủ động phòng trừ bệnh thán thư trên xoài.
5.1 Biện pháp canh tác
Đây là giải pháp phòng ngừa bền vững, giúp nâng cao sức đề kháng của cây và hạn chế môi trường thuận lợi cho bệnh thán thư trên xoài phát triển.
-
Vệ sinh vườn: Thu gom lá, cành khô, quả rụng để tiêu hủy, không để dưới tán cây. Dọn cỏ dại giúp tăng thoáng khí và ánh sáng, hạn chế môi trường ẩm ướt cho nấm phát triển.
-
Tỉa cành tạo tán: Giúp ánh nắng chiếu đều, giảm độ ẩm tích tụ, đồng thời thuận tiện cho phun thuốc và chăm sóc.
-
Bao trái xoài: Khi trái đạt cỡ quả trứng gà, nên bao bằng túi chuyên dụng để ngăn nấm và côn trùng gây hại.
-
Tránh xử lý ra hoa mùa mưa: Độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho nấm, nên không kích thích cây ra hoa hay can thiệp mạnh lúc này.
5.2 Biện pháp hóa học
Trong trường hợp bệnh đã xuất hiện hoặc vườn có tiền sử nhiễm bệnh thán thư trên xoài, việc sử dụng thuốc trừ bệnh hóa học chuyên dụng là cần thiết để tiêu diệt mầm bệnh kịp thời và bảo vệ vườn cây.
- Asmaitop 325SC: Chứa Azoxystrobin + Difenoconazole, là thuốc lưu dẫn – nội hấp mạnh, giúp tiêu diệt nấm ngay khi phun.
- Supertim 300EC: Gồm Propiconazole + Difenoconazole, có hiệu lực bền, ngay cả sau khi phun gặp mưa.
- AZOSTAR GOLD 35SC: Sản phẩm nội hấp phổ rộng với khả năng diệt trừ nấm ở nhiều giai đoạn, ức chế cả quá trình nảy mầm của bào tử.
- CHAPAON 770WP: Thành phần Copper Hydroxide, chuyên phòng và trị bệnh thán thư trên xoài hiệu quả, ít để lại tồn dư độc hại.

Các biện pháp phòng trừ bệnh thán thư trên xoài
Bệnh thán thư trên xoài là mối nguy hại nghiêm trọng, có thể gây thiệt hại toàn diện về năng suất, chất lượng và sức khỏe của cây. Tại Sataka, chúng tôi luôn đồng hành cùng bà con để đạt chất lượng cao và bền vững theo thời gian. Hãy thường xuyên theo dõi để không bỏ lỡ những kiến thức nông nghiệp bổ ích và cập nhật nhất nhé!
CÔNG TY CỔ PHẦN SATAKA VIỆT NAM
Địa chỉ: Số 246 Nguyễn Kim Cương, Xã Tân Thạnh Đông, Huyện Củ Chi, TP.HCM
Hotline: 0856.555.585 hoặc 0789.917.927
Website: https://sataka.com.vn/