#4 Loại Nấm Trong Đất Gây Hại Đáng Kể Đến Cây Trồng Hiện Nay

Trong ngành nông nghiệp hiện nay, việc bảo vệ cây trồng khỏi các bệnh do nấm trong đất là rất quan trọng để duy trì năng suất và sức khỏe của cây. Nấm trong đất có thể gây ra nhiều loại bệnh nghiêm trọng, từ thối rễ, héo rũ đến nứt thân, ảnh hưởng không tốt đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây. Hiểu rõ về các loại nấm này và các triệu chứng bệnh mà chúng gây ra sẽ giúp nông dân có biện pháp phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả hơn.

1. Nấm trong đất Pythium

Nấm trong đất Pythium là một loại nấm thuộc lớp Oomycetes trong Giới Chromista, và chúng có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng cho cây trồng nếu không được kiểm soát hiệu quả. Nấm Pythium thường tồn tại trong đất và phát triển mạnh mẽ trong điều kiện nhiệt độ 25 – 28°C, nhưng cũng có thể sống sót ở nhiệt độ thấp nhất từ 5 – 10°C và cao nhất là 35°C.

Đất là phần quan trọng để cung cấp dinh dưỡng cho lá

Nấm trong đất Pythium chủ yếu gây ra bệnh cháy lá và chết cây con, đồng thời làm thối rễ con của cây trưởng thành. Đặc biệt, nấm Pythium còn gây thối củ ở các loại cây như khoai tây, cà rốt, và gừng. Sự lây lan của nấm Pythium có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng cho cây trồng, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng nông sản.

Nếu bạn gặp phải vấn đề với nấm trong đất Pythium, việc sử dụng các giải pháp nông nghiệp hiệu quả để kiểm soát và quản lý sự phát triển của loại nấm này là rất quan trọng. Đảm bảo rằng bạn áp dụng các biện pháp phòng ngừa thích hợp để bảo vệ cây trồng khỏi sự tấn công của nấm Pythium.

2. Nấm trong đất Phytophthora

Nấm trong đất Phytophthora là một chi thuộc lớp Oomycetes, gây ra những tổn thất đáng kể cho năng suất vụ mùa và sức khỏe cây trồng. Nấm này tấn công trên nhiều bộ phận của cây, bao gồm rễ, gốc, thân, và cành, dẫn đến một số bệnh điển hình như bệnh vàng lá thối rễ, nứt thân xì mủ, bệnh thối trái trên cây sầu riêng, và bệnh chết nhanh trên cây tiêu.

Cây bị nứt thân xì mủ do nấm Phytophthora trong đất gây ra 

• Bệnh nứt thân xì mủ do nấm Phytophthora gây ra là một trong những bệnh nghiêm trọng nhất. Khi nấm xâm nhập vào cây, nó tạo ra những vết thối màu nâu trên vỏ cây, làm vỡ vỏ theo chiều dọc và lộ ra phần gỗ có màu nâu, chảy nhựa. Nếu lớp vỏ bị bệnh được cạo ra, phần gỗ bên dưới sẽ có màu nâu sẫm, dọc theo thân và cành. Vết bệnh có thể phát triển và lan rộng xung quanh thân cây, làm suy giảm sức sinh trưởng, khiến cây còi cọc và chết dần.
• Bệnh vàng lá thối rễ là một hiện tượng phổ biến, đặc biệt khi cây bị tổn thương bởi tuyến trùng hoặc rệp sáp. Ban đầu, lá cây sẽ hơi ngả vàng và rủ xuống. Khi bệnh phát triển, toàn bộ lá có thể biến thành màu vàng và rụng, ảnh hưởng xấu đến chất lượng quả nếu cây đang ra trái. Nếu không được xử lý kịp thời, bệnh có thể làm chết cả cây, làm rễ bị thối và có màu nâu, vỏ rễ tuột ra khỏi phần gỗ bên trong, dẫn đến tình trạng cây chết toàn bộ.
• Bệnh thối trái sầu riêng là một bệnh khác do nấm nằm trong đất Phytophthora gây ra. Triệu chứng đầu tiên xuất hiện dưới dạng các chấm đen sũng nước trên trái, sau đó lan rộng ra và tạo thành mảng lớn dính ướt, gây thối trái. Khu vực nhiễm bệnh có thể xuất hiện các sợi tơ màu trắng. Nếu bệnh phát triển trên hông trái, nấm có thể phát tán qua không khí và bám vào trái. Nếu bệnh xuất hiện từ cuống trái hoặc đuôi trái, nấm có thể di chuyển từ dưới rễ hoặc do nước mưa đọng lại.
• Bệnh chết nhanh hồ tiêu do nấm đất Phytophthora gây hại chủ yếu ở phần thân ngầm trong đất và gần mặt đất. Cây tiêu bị bệnh sẽ héo nhanh từ đọt xuống, mặc dù lá vẫn còn xanh. Sau đó, lá sẽ chuyển vàng và rụng, phần thân ngầm và rễ bị thối. Thời gian từ khi biểu hiện bệnh đến khi cây tiêu chết có thể rất nhanh, khoảng 10 – 15 ngày.

3. Nấm trong đất Fusarium

Nấm trong đất Fusarium là một loại nấm phổ biến gây nhiều bệnh hại nghiêm trọng cho cây trồng. Loại nấm này phát triển tối ưu ở nhiệt độ từ 25 - 28°C và có khả năng gây ra những vấn đề đáng kể cho sức khỏe và năng suất của cây. Dưới đây là một số bệnh điển hình do nấm trong đất Fusarium gây ra.

Nứt thân cây cà phê cũng do một phần nấm đất Fusarium

• Bệnh phình, nứt thân cây chanh dây là một trong những bệnh phổ biến do nấm trong đất Fusarium. Triệu chứng của bệnh này là phần gốc thân cây bị phình to, với các vết hằn màu nâu đậm trên bề mặt chỗ bị phình. Khi cắt ngang phần bị phình, bạn sẽ thấy mạch dẫn bị thâm nâu. Phần thân bị phình sau đó sẽ nứt vỡ, và trên bề mặt có lớp nấm trắng cùng nhiều chấm màu đỏ. Vết phình và nứt thân có thể phát triển lên khá cao, gây hại cho toàn bộ cây. 
• Bệnh nứt thân, nổ thân cà phê cũng là một bệnh nghiêm trọng do nấm trong đất Fusarium gây ra. Trên thân và cành cây cà phê xuất hiện các vết bệnh màu nâu đen, có thể bị nứt và thối. Các vết bệnh trên thân thường bị thối nhũn, dễ dàng bóc rời khỏi phần thân gỗ. Mạch gỗ bị khô làm tắc nghẽn đường vận chuyển nước và dinh dưỡng trong cây, dẫn đến tình trạng cây cà phê phát triển kém. Lá cây héo rũ nhanh và cây có thể chết khô nếu không được điều trị kịp thời. Vết bệnh có thể phát hiện ở bất kỳ vị trí nào trên thân cây, đòi hỏi sự chú ý và chăm sóc đặc biệt.
• Bệnh chết dây khoai lang (héo tím) là một bệnh khác do nấm trong đất Fusarium gây ra. Khi nấm tấn công, vườn lá sẽ có biểu hiện tím, các lá già sẽ vàng dần và héo. Phần thân sát mặt đất xuất hiện những vết nâu đen chạy dọc trên dây, và trong trường hợp nấm tấn công nặng, dây khoai có thể bị nứt và phần thân dưới đất bị thối. Khi tách đôi thân, mạch dẫn bên trong sẽ hóa nâu. Các vết thương do nấm gây ra làm tắc nghẽn các mạch dẫn, gây khó khăn trong việc vận chuyển nước và chất dinh dưỡng, dẫn đến cây sinh trưởng kém. Bệnh sẽ làm dây khoai héo từ dưới lên trên, bắt đầu từ những lá già và có thể kéo dài hàng tháng từ khi cây có biểu hiện bệnh đến khi chết.

4. Nấm trong đất Rhizoctonia

Nấm trong đất Rhizoctonia là một nhóm nấm lớn gây ra nhiều triệu chứng bệnh nghiêm trọng cho cây trồng. Chúng tồn tại và phát triển trong đất, thường gây ra các bệnh lở cổ rễ như thối gốc, héo rũ, héo khô, và héo cây con. Nhiệt độ tối ưu cho sự phát triển của nấm Rhizoctonia là từ 25 - 30°C, và chúng có thể tấn công cây trồng trong suốt giai đoạn sinh trưởng, đặc biệt là cây con.

• Đối với cây con, bệnh do nấm trong đất Rhizoctonia gây ra thường xuất hiện trên phần cổ thân. Triệu chứng đầu tiên là phần cổ thân bị úng và teo tóp lại, làm cho cây dễ bị đổ ngã. Mặc dù lá cây còn xanh, nhưng sau đó chúng sẽ héo lại. Bệnh này thường tấn công mạnh trong khoảng thời gian từ 5 - 10 ngày sau khi gieo, làm giảm đáng kể sức sống và sự phát triển của cây con.
• Đối với cây lớn, nấm Rhizoctonia xâm nhiễm chủ yếu vào phần gốc thân và vỏ thân. Vùng bị bệnh trên thân cây sẽ có màu thối nâu hoặc nâu đen, với viền vùng thối không đều đặn và có màu nâu đỏ. Phần bị bệnh hơi lõm vào, và sau đó, thân cây có thể bị nứt ra. Lá cây sẽ héo khô rồi rụng dần. Cây bị nhiễm bệnh có thể gặp phải tình trạng lá rũ và gãy, cây chậm phát triển và thường xuyên bị chết nếu không được điều trị kịp thời.

Nấm trong đất có thể gây ra nhiều bệnh hại nghiêm trọng cho cây trồng, ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng vụ mùa. Việc nhận diện sớm các triệu chứng bệnh và áp dụng các biện pháp phòng ngừa kịp thời là rất cần thiết để bảo vệ cây trồng. Đầu tư vào việc quản lý và điều trị bệnh do nấm trong đất không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững của cây trồng.

Cảm ơn bạn đã đọc hết bài viết về nấm gây hại này của Sataka, hãy tìm hiểu thêm các loại bệnh của cây trồng để có cách khắc phục nhanh nhất. 

Tìm hiểu thêm

#10 Loại Bệnh Cây Sầu Riêng Hay Gặp Phải Nhất Tại Việt Nam

Các Loại Bệnh Trên Cây Cà Chua: Nguyên Nhân & Cách Phòng Trừ

Bệnh Gỉ Sắt Trên Cây Cà Phê: Nguyên Nhân & Cách Phòng Trừ